‘We zien nu dingen die we eerder niet zagen’

‘Dit onderzoek bouwt voort op een eerder project dat we deden naar de mogelijkheden om de smaak van onze tomaten meer te laten voldoen aan de vraag van de consument’, vertelt projectmanager Irene Vänninen van Natural Resources Institute Finland (LUKE) dat aan het onderzoek meewerkt. ‘Hierbij ontdekten we hoeveel we nog niet weten over de vele factoren die gedurende het groeiproces de kwaliteit van de tomaat bepalen, ofwel: hoe ontstaat smaak? Om deze, en nog veel meer vragen te kunnen beantwoorden zijn enorm veel data nodig. Daarop zijn wij gestart met Project Digitomkku dat wordt gefinancierd door het European Agricultural Fund for Rural Development.’

Pylot geselecteerd als dataplatform

In Project Digitomkku participeren twee tomatenkwekers die jaarrond telen. In hun kassen wordt informatie verzameld die de relatie zichtbaar moet maken tussen de teeltomstandigheden en de ontwikkeling en eigenschappen van de plant en zijn opbrengst. Pylot werd na een aanbesteding geselecteerd om alle data van de klimaatcomputers en de vele extra geplaatste sensoren geautomatiseerd bijeen te brengen. Medewerkers van Pylot assisteerden tijdens de eerste fase van het project ook bij het integreren van de diverse data. Hierdoor verkrijgen de onderzoekers van de University of Tampere, een van de projectpartners, eenvoudig bruikbare informatie om te analyseren.

Vrijwel alle data worden geautomatiseerd vergaard en opgeslagen

Vänninen: ‘De eerste databatch is inmiddels geanalyseerd. Wij waren vooral benieuwd naar de ontwikkeling van de Brix-waarde (het suikergehalte) van de tomaten per week en welke factoren daaraan bijdragen. Die factoren betreffen de kas: de temperatuur, de lichtintensiteit, de elektrische geleidbaarheid (EC) van het substraat, de luchtvochtigheid en de vapour-pressure deficit (VPD). De respons van de plant kunnen we terugzien in zijn fysiologie: de hoeveelheid sapstroom, de diameter van de stam, de groei, de maat van de bladeren, de hoeveelheid bladeren en vruchten. Vrijwel al deze informatie, die van de kas en van de plant, verzamelt Pylot automatisch. Alleen het tellen van de bladeren en vruchten alsook de wekelijkse groeimetingen doen we handmatig voeren we ook handmatig in Pylot in.’

Onderzoek werpt nieuw licht op natuurlijk licht

Ofschoon het onderzoek nog tot juni 2022 loopt, zijn er nu al interessante ontdekkingen te melden. Vänninen: ‘Dat de maanden met natuurlijk licht een hogere Brix-waarde opleverden, was natuurlijk geen verrassing. Maar in de winter, als het natuurlijke licht heel lang stabiel is, zijn er ook golven te zien in de ontwikkeling van de Brix-waarden. Dit wordt dus door andere factoren veroorzaakt. Welke weten we nog niet, daar zijn we heel benieuwd naar.’

De grote mogelijkheden van sensoren worden duidelijk

‘Intussen leren we veel over de waarde van de verschillende soorten sensoren die beschikbaar zijn, maar die onze telers nog niet toepassen in hun kassen. Neem de temperatuur van het blad. Die is van groot belang voor het vermogen van de plant tot transpiratie en fotosynthese. Zo ontdekte onze teler dat wanneer hij zijn schermen ’s ochtends opende, de bladtemperatuur abrupt twee tot drie graden daalde. Dat dit een schok was voor de plant konden we terugzien in de sapstroom en de werking van huidmondjes (stomata) van het blad. Nu opent de teler zijn schermen heel geleidelijk.’

Brix-waarde vaststellen met een nabij-infraroodsensor

‘We vonden in dit proces zelfs een heel nieuwe manier om de Brix-waarde vast te stellen. Niet door een druppel tomatensap in de Brix-refractometer te doen, maar door een nabij-infraroodsensor (NIR) op een tomaat te richten. Wij hebben deze, zeer betaalbare, sensor gekalibreerd en binnenkort gaan we hem gebruiken om het gehalte suiker, zuur en lycopene in de tomaat kunnen vaststellen. Deze cloud-based sensor kan op het platform van Pylot worden aangesloten waardoor we nog meer inzicht krijgen in de groei van tomaten. We zien nu dingen die we eerder niet zagen.’